Η Σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) ή Πολλαπλή Σκλήρυνση είναι ένα νόσημα που ανήκει στις λεγόμενες απομυελινωτικές παθήσεις.
Η ονομασία της κατηγορίας αυτών των παθήσεων οφείλεται στο ότι αυτό που προσβάλλεται και δημιουργεί τα όποια συμπτώματα είναι η μυελίνη (το περίβλημα) των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού.
Υπολογίζεται πως περίπου 2.500.000 άτομα νοσούν παγκοσμίως, ενώ η νόσος έχει μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες. Κατ’εξοχήν προσβάλλονται νεαροί ενήλικες με συνήθη έναρξη στην 2η με 3η δεκαετία ζωής. Βέβαια, αν και σπάνια, δεν αποκλείονται και περιστατικά τόσο στην παιδική όσο και σε μεγαλύτερη ηλικία (άνω των 60).
Σαφής αιτιολογία της νόσου δεν υπάρχει. Έχουν ενοχοποιηθεί διάφοροι παράγοντες ανοσολογικοί, γενετικοί, περιβαλλοντολογικοί, οι οποίοι πιθανόν με διάφορους συνδυασμούς οδηγούν στην εμφάνιση της νόσου σε κάποια άτομα, έναντι σε άλλα.
Τα συμπτώματα της νόσου είναι ποικίλα και διαφέρουν στον κάθε ασθενή.
Μερικά από τα πιο συχνά είναι θαμπή ή διπλή όραση, όραση με σκοτεινά σημεία στο οπτικό πεδίο, μουδιάσματα στα χέρια ή στα πόδια, αδυναμία σε κάποιο μέλος του σώματος, δυσαρθρία, διαταραχές από την ούρηση, αστάθεια στο περπάτημα, ενώ σπανιότερα η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί με επιληπτικές κρίσεις.
Ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα που αξίζει να αναφερθεί είναι το σημείο Lhermitte, δηλαδή η αίσθηση του να σε διαπερνά ρεύμα κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης ή των άκρων, σε κάμψη της κεφαλής.
Η νόσος εμφανίζει διάφορες μορφές, με συχνότερη την υποτροπιάζουσα μορφή (Relapsing Remitting Multiple Sclerosis – RRMS) στην οποία οι ασθενείς εμφανίζουν εξάρσεις και υφέσεις των συμπτωμάτων τους, συνήθως με πλήρη αποκατάσταση στα μεσοδιαστήματα ή με φυσικά υπολείμματα συν τω χρόνο.
Ένα ποσοστό των ασθενών αυτών ασθενών μπορεί να μεταπέσει με την πάροδο του χρόνου στη δευτεροπαθούς προϊούσα μορφή (Secondary Progressive Multiple Sclerosis – SPMS) όπου πλέον δεν υπάρχουν διακριτά κλινικά επεισόδια και παρατηρείται φθίνουσα εξέλιξη.
Υπάρχει επίσης η πρωτοπαθής προϊούσα μορφή (Primary Progressive Multiple Sclerosis – PPMS) στην οποία η προαναφερθείσα φθίνουσα εξέλιξη παρατηρείται εξαρχής.
Τέλος, υπάρχει σπανιότερα, η προϊούσα υποτροπιάζουσα μορφή (Progressive Relapsing Multiple Sclerosis – PRMS) στην οποία παρατηρείται σταθερά επιδεινούμενη πορεία με ενδιάμεσες υποτροπές χωρίς υφέσεις.
Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ο τύπος της Πολλαπλής Σκλήρυνσης για τον κάθε ασθενή, μια και η θεραπευτική προσέγγιση καθώς και η πρόγνωση διαφέρει στην κάθε περίπτωση.